Wasiirka Cusub iyo Miinnada Aassan!
Waaggii beryaabba waayo leh, mahadhadda taariikhdunna iyaddaa kaydisa Xumaan iyo Samaan wixii dhaca. Maalmahan dambe waxa Wasaaradda Waxbarashada ka jirey sawaxan iyo buuq ka dhashay markii ay soo baxday in la musuq-maasuqay deeqdii waxbarasho ee ay ka helleen Ardaydii kaalmaha hore ka gashay Imtixaankii shahaadiga ahaa ee dugsiyadda sarre.
Ardaydan oo hore u buuxisay shuruudihii looga baahnaa, Wasaaradduna ay liiskoodda u dirtay dalka Ethiopia, loonna xil saaray Wasiirul-dawladdaha wasaaradda Waxbarashadda iyo Qorshaha xiliga ay baxaan, nasiib-daro waxa ka yaabisay ummaddii reer Somaliland, gaar ahaan Maamulkii,
Ardaydii, Waalidkii iyo shacabkabba markay ogaaddeen amaba ay ka war helleen in Wasiir-dawluhu uu bedelay liiskii rasmiga ahaa ee Ardayda deeqda Waxbarasho heshay, kunna bedelay liis kale oo aan la garanayn meesha uu ka keennay, balse la hubbo inay yihiin dad uu isagu sidii uu doonnaba haku soo qaatee uu sitay, kadib Maamulkii, Ardaydii iyo Waalidkiiba waxay xog-waraysi ugu taggeen Wasaaradda Waxbarashada, halkaasoo ay kala kulmeen jawaab aan qancin, inkastoo ay jirtay in Waaxda Imtixaannaadka qaranka ay xaqiijisay inay gudbisay liiskii saxda ahaa ee Ardayda loogu talo-galay Deeqda Waxbarasho, balse Mas’uuliyiinta sarre ee Wasaaradda Waxbarashadda ayaa dhinacoodda ku doodday in Liiskaasi khaldamay, lanna sixi doonno maalmaha soo socda,halkaas markii ay maraysay arrintu waxa is-bedel ku yimid Wasaaraddii Waxbarashadda, kadib markii uu Wasiirkii hore Prof. Geeddoole uu iska casilay Xilkaas, waxaanna uu Madaxweynuhu u soo magacaabay Wasiir cusub, inkastoo uu joogay Wasiir-dawlihii arrintaas u xil saarnaa Wasaaradda, isla markaanna musuqmaasuqay Liiskaa Ardayda, haddana waxa ay noqotay in la iska sugo inta Wasiirka cusubi uu Xilka la warreegaayo.
Intaa kadib, waxa dhacday in Wasiirkii cusbaa iyo Wasiir-dawlihii ay Ardaydii deeqda Waxbarasho heshay kulan gaara la yeesheen, unna sheegeen inaanay habayaraatee jirin deeq Waxbarasho oo aynnu ka helnay dalka Ethiopia, cidda deeqda Waxbarasho la siiyayna ay ahayd Soomaaliya, taasoo ka geddisan dalabkii hore ee Wasaaradda Waxbarashaddu ku dhawaaqday, ugunna yeedhay Ardaydii kaalmaha hore ka gashay imtixaannaadka qaranka, kunna war-gelisay Ardayda inay keennaan Shahaaddooyinkoodda, waxaanna laba aflaynta Wasaaradda Waxbarashadda ka muuqata in Wasiir-dawluhu masuqmaasuqii uu sameeyay uu ku qanciyay Wasiirka cusub, taasoo noqonaysa in Wasiirka cusubi uu Babbo billaa biin ah uu gacmihiisa ku qarxinnaayo, isla markaanna qayb lixaadle uu ka qaaddannaayo musuqmaasuqii lagu sameeyay Ardaydaas deeqda Waxbarasho loogu yeedhay, ee haddana laga dafiray, waxaannay arrintani raad xun ku yeelanaysaa aayihiisa mustaqbal ee dambe haddii uu Wasiirku arrintaas ka badheedhi waayo xaqiiqdeedda. Soomaalidda ayaa ku maahmaahda “Sakaaro xaar muuqda ayay aas-aastaa” arrinta iswaydiinta mudani waxay tahay Ardaygii ugu sarreeyay imtixaanka qaranka, marka la dhaafiyo mid aan xaq u lahayn, waa siddee nidaamka Waxbarasho ee Somaliland? Waa siddee nidaamka Caddaaladeed ee Somaliland? Waa maxay waxa ay Somaliland doonaysaa? Xaggee ayaynu ku soconnaa laba Arday ayaynnu u caddalad samayn kari waynnee? Waa yaab.! Jawaabaha waydiimahan waxaan u dhaafayaa akhristayaasha iyo guud ahaan bulshadda reer Somaliland.
Gebo-gabaddii Dulmiga, Boobka, dhaca, Musuq-maasuqa, qaraabo kiilka qabyaalada, ku kala shubashadda iyo maamul-xumaddu waa muuqaaladda rasmiga ah ee ka jira maanta Somaliland. Waa xilligii uu Abwaan Axmed Ismaaciil Diiriye (Qaasim), uu lahaa
Caruuraha la dhaciyo, awliyadda laga cadhaysiiyay,
Carshigaaba laga aqbalay cabashadooddii,
Ee inay Currado kheyr lihi kacaan, Caawa la arkaaye,
Ee dhawaan waxa is bedeali, ciidan fara-wayne,
Caaddaa rag korray, ayaa dhawaan nabsigu, hoos u soo celinne,
Caanuhu dhawaan way ka quban, ciil dad loo qabaye,
Cagta ii dhig, wakaa nabsigii soo cadceedsaddaye,
W/Q:- Maxamed Yuusuf Cabdi (Maxamed Khadar)
Hargaysa, Somaliland
