Waxaan salaamaya dhammaan umada reer Somaliland, gaar ahaan waxaan salaamaya saxaafadda madaxabannaan.
Waxaan maalin dhawayd ku arkayay ama umaduba wada ogayd in uu madaxwaynuhu isugu yeedhaay dhamaan asxabta qaranka iyo golayaasha qaranka si looga wada tashado arrimaha xuduudda ee u baahan in si toos ah loo gaadho iyadoo ay ugu danbaysay arrinta Taleex.
Sidaa daraaded, waxa la isla qataay oo madaxwaynuhuna go’aamiyay in aan mar danbee laga soo laabanayn Taleex iyo xuduudda dalka. Arrintaasii waxay ahayd mid ka wada farxisay dhammaan inta danaysa jiritaanka qaranimada Somaliland gudo iyo debadba waa laga wada taageray arrinti la isla qaatay waana lagu dirsaday.
Waxa hadaba ayaamo yar ka dib qaylo kaso yeedhay beesha caalamka oo ku dhawaqay in Taleex laga baxo arrintaas oo aan marnaba qabanayn ama meel ka dhac ku ahayd jiritanka iyo madax-bannaanida Somaliland.
Waxa arrintaa feker badan ka bixiyay dadka u dhun daloola siyaasadda oo ay in badan ka hadleen inay wax wayn inoo dhimayso arrintaa ka soo yeedhay beesha caalamka haddii la qaato ama amarka la maqlo.
Waxaa ugu horeeyay oo arrintaa jawaab ka bixiyay madaxwaynaha oo ku dhawaqaay inaan anaga dalkayaga iyo dadkaaga aan cidna igu amri karin inaan ka soo laabta xuduudayda cidna ka aqbali maayo dalkayga in cidi igu maamusho.
Waxa arrinti ku taageray madaxwaynaha asxaabta qaranka iyo golayaasha qaranka, dadwaynaha ku dhaqan adduunka dacallaadisa gudo iyo debadba. Waxa kale oo arrintaa aad u sii taageraay wax-garadka iyo dadka deeganka u ah Taleex iyo Laascaanood oo soo dhaweeyay go’aankii madaxwaynuhu ugu jawaabay beesha calamka.
Iyada oo sidaas la isku ogaa, ayaa abtigay Xirsii looga yeedhaay Jabuuti, waxaanu ku maqnaa saddex malmood, Dadka qaar waxay noo shegayaan in halkaas qoraal amar ah Maraykanku ugu soo dhiibay una sheegay inuu ku amro ciidamadu inay dib uga soo baxaan.
Laba cisho gudahood ayuu wefti ka xushay golaha Wasiirada, ka dibna qunyar ayuu Qorulugud ku sii nastay, waxaanu uga gudbay dagmada Taleex, isagoo qun yar socod samaynaya, waxaanu dhex lugeeyay magaalada Taleex oo xasiloon. dadwaynuhuna so dhawaynayeen ciidamada Somaliland iyo wax-qabadkeedaba. Maalin kadib ayuu amar siiyay abaandulihii Somaliland oo halkaas ku sugna una sheegay inay cidamadu dib uga so gurtaan degmada Taleex.
Waxaa nagu maqale ah inaanu ogayn Cali Waran-cadde oo la socday in ciidamada amar la siiyay iyo in kale toona oo Marku Hargeysa soo gaadhay uu ku baraarugay Ciidamadii Taleex dib ayay uga soo gurteen xamaantooda, marki uu daba galayna loo sheegay wasiir Xirsi inu arintaa amray
Arrintasii waa meel ka dhac wayn oo Somaliland u soo hoyatay wax la qarin karana maaha, wa ceeb in la inoo yeedhiyo maalin kasta inaynu xuduuddeena dib uga soo noqono.
Waxanan leeyahay dawladda hadda jogtaa ayadaa ku hagaysa in aan Somaliland maalin qudha gaadhin xuduudda oo waxay rabtaa rabshadaha iyo ciidamo kolma meel ku hubaysma.
Maantana maxay noo shegayaan ma reer Taleex Somaliland ma ogolo ayay nagu odhanayan? Taasii waa mid fashilantay waataanu arkaynay ciidamadi Somaliland markay Taleex tageen geel iyo caano ayaa lo qalay oo lagu sooryeyay jacaylka lo qabo.
Waxaan leeyahay abti Xirsoow adiga ayay dhakadada saarantahay arrinta Taleex mid aanu kugu difaaci karno maaha waa qaranimadi oo la khiyaameyay, mana aqbalayno in maalin kasta ciidamadu dib uga so baxan xuduudda ay shalay qaabsadeen.
Silanyona waxan odhan lahaa:
1) Xuduuddii waad ku fashilantay oo ceeb ayaad maalin walba uso hoysa qaranka
2) Doorashadii waad ku fashilantay oo hal mid oo aad qabatay intaas oo qofbaa ku dhimatay.
3) Siyaasadii arrimaha debada ceeb iyo guul-darro ayaad qaranka uga soo hoysay.
4) Saxaafadi iyo xoriyatul qawlki waad baabisay oo afkaad ka xidhay oo cidina dalkii kama hadasho
5) Waxa ugu danbeyay oo qarankani kugu amineen xisbigii Kulmiyee la odhan jiray toban jeer ayaa lagugu garnaqay oo saddex sano ayaa is-haysadkisii socdaa wali. Waxaan kugula talin lahaa maantay talo kugu dhawdahay ee ku dhawaaq is-casilaad oo u sheeg dadka inaad noqonayso oday qaran oo laga danbeyo, talo tasaa kuugu dhaw.
Qoladaa asxaabta qarankana waxaan kula talin lahaa:
- Inta guddida doorashoyinku madaxtooyada ka amar qaatan
- Inta garsoorkii madaxtooyada ka amar qaadanayaan
- Intaa ciidamo asxaabta qaranka loo samaystay oo RRU loogu magac daray amarkana ay madaxtooyada ka qaadanayan.
Sidaa doorashoo haku galina baan idinkula talinayaa.
Hadii kalee sameya ciidamo dhex-dhexada ah oo u bixiya ciidamada ilaalinta doorashooyinka iyo saxaafada xorta ah.
Garaad Cabdiqani Maxamed Cabdilaahi
