Waa qormooyin taxane ah oo aan ku iftiimin doono ma-hadhooyinka xukuumada ee 913kii maalmood ee la soo dhaafay kuna beegay 27/januarey/2013 oo ay 2 ½ sano jirsatay xukuumadani
5- Ka qayb-galkii shirarka 
Somaliya
Tan iyo intay dhacday dawladii dhexe ee cadaalad daradu burburisay ee somaaliya innana (Somaliland) aynu dib-ula soo-noqonay madax-bannaanidii, waxaa somaliya loo qabtay 19 shir oo laga arinsanayay sidii nabad looga dhalin lahaa iyo sidii maamul dawladeed loogu samayn lahaa.waxaa kulanadaasi ka qayb galayay hogaamiyayaal ka taliya xaafado, degmooyin ama gobolo waxaase markii danbe kusoo biiray tiro maamul goboleedyo ah.
Dhamaan shirarkaasi loo qabanayay somaliya marnaba may dhicin inaynu ka dawlad iyo maamul ahaanka kaga qayb galno,maadaama aanay jirin wax xidhiidha oo derisnimo dhaafsiisan oo inaka dhaxeeya.waxa golaha wakiiladu meel-mariyay xeer ay ku jiraaan qodobo xakamaynayay ka qeyb-gelista shirarka loo qabto Somalia iyo ka qeyb- qaadashada dawlad loo dhisaba,si looga hortago inay ka dhex muuqdaan xubno reer Somaliland oo aan ku qanacsanayn aftidii dastuurka ee lagu xalaaleeyay gooni-isu-taaga iyo si looga dhaga adaygo yeedhmada caalamiga iyo mid gudeedba. Laakiin waxaa jiray hindise ah in marka somaliya ay u dhalato dawlad si dhaba u hanaqaada matalina karta shacabkaasi, wada hadal lala furi karo iyadoo gooni-isu-taagu lama taabtaan yahay.
27/July /2012 Intii kadanbaysay ayaa si lama filaana waxa isubadalay mawqifkaas aynu kataagnayn shirarka somalida.
Kadib markii xukuumadu laashay qodobkii xakamaynayay ka qayb-gelista shirarka loo qabto Somalia iyo dhismaha dawladahooda,iyadoo fasax u heshay inay dhex muquurato fadhiyadooda.Waxaana masuuliyiinta xukuumada siilaanyo lagu arkay fagaarayaasha kulana loogu qabanayo maamul goboleedyada somaliya.sida shirkii Shaffield, London, Nairobi, Istanbul iyo Seychelles .dhamaan shirarkaas waxay si isku meeqaam ah miis la fadhiyeen maamul goboleedyada Puntland, Galmudug,ururka Ahlu-sunna wal-jamaaca iyo DKM. Waxaana laga soo saarayay go’aano isdba jooga iyo baaqyo.Manta haddii masuuliyiinta xukuumadeena lawaydiisto inay sheegaan hal faa’ido ama hal qodob oo kamida go’aanadii kazoo baxayay shirarkaasi oo dhaxal gal u ah ummadan ma helayaan, sababtoo ah dhamaan shirarkaasi waxaa lagu lafa gurayay arimo ugaara Somaliya.
Waxayse afgobaadsi ka dhigtaan “qadiyada gooni-isutaageena ayaanu kusoo bandhigaynaa meelaha lay sugu yimaado” ‘baroortu orgiga kawayn’xaalku sidaa maaha, tusaale ahaan shirkii Nairobi ee 12- April-2011laga wada hadlay soo gebogabaynta road map-kii maxaa Somaliland uga cabayay? soo macneheedu maaha in si toosa aynu uga mid noqonay koonfurtii dawlada loo samaynay? !
Jawaabta su’aashani waxaa laga dhex heli karaa muuqaalka shir ay isugu yimaadeen Puntland,Galmudug,Ururka Ahlu-sunna wal-jamaaca,Somaliland (oo aan weli aqoonsi caalamiya dunida ka haysan) iyo dawladii ku meelgaadhka ahayd oo kaligeed ee laga aqoonsanaa Somaliya.caqliga badqabaa wuu dareemi karaa in Somaliland laga mid dhigay maamul goboleed-yadaas. Laguna qanciyay xoogaaga lacagta ah ee shandaha lagu soo qaado.shirarkani waxay badaleen ra’yul caamkii ama aragtidii dunidu inaga qabtay, waxay sii fogeeyeen rajadii aqoonsiga aynu mudada dheer sugaynay ka midho-dhalintiisa iyo taabo galinta dal cusub oo kadhasha mandaqada geeska afriaka.
“Haki Maxamed Geenyada
Hasha Goray u yeedh-yeedh
Godol oo u gaal-gaal
Gabatana kayara celi”
Aynu dib u jaleecno waqtigii halgankii qadhaadh lagula jiray xukuumadii madaxa adkayd ee Max’ed Siyaad,waxaa hogaamiyaashii dhaqdhaqaaqii SNM ee hirgaliyay midhahan aynu badh ka goosanay kamid ahaa Mr. siilaanyo oo mudadii xilka gudoomiyanimada uu hayay SNM gaadhsiiyay hantaaqooyin dhib u dhigay inay gaadhaan higsigoodii mar horeba. Waxaa soo baxay aamin darro ay kaqabaan hogaamiyahoodii (siilaanyo) ee mudada dheer wasiirka ka ahaa xakuumada ay la dagaalayeen. Waxayse cadaatay sanadkii 1988kii markii Max’ed Siyaad iyo Mingiste heshiis ku gaadheen magaalada Jabuuti kaasoo ahaa in la iska saaro labadii jabhadood SNM Iyo TPLF oo fadhiisimo ku kala laha labada dal.
Heshiiskaasi waxa uu qudhgooyo ku ahaa mujaahidiintii duurka ku jirtay waxaana gudoomiye siilaanyo laga sugayay qorshe lagu badbaadin karo dalkii iyo ciidankiisaba ,kadib xidhiidho qarsoodiya oo dhexmaray Max’ed Siyaad iyo isaga waxa uu layimi fikir ahaa in la is dhiibo isna landon uu qabto. Waxay ku noqotay ciidankii qoomo xiska ka gaadhay oo xasuus-reebkooda leh.waxaa si geesinimo ah uga diiday saraakiishii ciidanka (Inta dhimatay alle ha u naxariisto inta noolna alle ha dhawro). Bal hadda u fiirso sida uu u gabagabeeyay geedigii lasoo waday mudada 9 sano ah iyo khiyaamada uu ka galay ummadda. Waa taariikh cadaana.……..Lasoco……..
Sayid-maxamed C/laahi Xasan
Burco, Somaliland.
