Dual Track Policy, waa formula ama nidaamkii ay dowlada maraykanku deeqa dhaqaale ugu qayb jirtey maamulada ka dhisan soomaliya oo ay ku jirto Somaliland oo labaatankii sanadood ee ugu danbeeyey ahayd dawlad madax banan, kuna tallaabsatay horuumar aan ka hirgelin qaybaha kale ee soomaliya.
Hadaba todobaadkii ina dhaafay waxay dowlada mareykanku Washington ku qaabishay hoggaamiyaha somaliya Xasan Sheekh Maxamuud, oo ah hoggaamiya ay dalkiisa aafeeyeen dagaalo sokeeye, budhcad-badeed iyo argagixo, waxaana aqalka cad u qaabiley madaxweynaha dalka mareykanka Barack Obama, ka dib qaabilaadii madaxweynaha mareykanka, hadana waxaa telefishanka ka soo wada muuqday hoggaamiyaha Soomaliya iyo xogyaha arrimaha dibedda mareykanka Hillary Clinton, waxayna ku dhawaaqday in ay dowlada taagta daran ee Soomaliya ay siisay aqoonsi caalamiya, sidoo meeshana lagaga saaray nidaamkii Somaliland iyo Soomaliya wax loogu qayb jirey oo ahayd nidaamka loogu magac daray ”Dual Track Police”.
Tan iyo markii ay dibedda u soo baxaday in ay dowladda mareykanku aqoonsi siisay dawladda soomaliya, waxay dad badani is weydiinayey saamaynta ay arrintaasi Somaliland ku yeelan karta mustaqbalka iyo aayaha gooni-isu-taagan jamhuuriyadda Somaliland.
Haddii aan arrintaa aan kor ku xusay iyo dareenka ay dadweynuhu iska weydiiyeen aqoonsiga uu mareykanku siiyey dowlada soomaliya, jawaabtu waxay noqonaysaa waa maya Somaliland saamayn kuma yeelanayso heshiishkii deeqa mareykanka lagu siin jirey Somaliland iyo soomaaliya, sababtana waxa weeye in aynu is weydiino maxaynu ku qabney dowlada mareykanka oo ay ina siin jirtey? Marka aynu taas ogaano ayaynu qiimayn karnaa saamaynta ay arrintani ina ku yeelan karto.
Bal aan si kooban u sheego dhaqaalaha aynu ka helno dowlada mareykanka, marka aynu xaqiiqda ka hadalno ma jirto dhaqaale muuqda oo ay dawladda mareykanku siiso Somaliland, marka laga tegi waayo dowlada mareykanka waxaa ina ka soo gaadha waxaa loo yaqaano (small Grant), taasoo ah wax fara cididood ah oo la inoo ka soo daba ka dhiibo hay’adda mareynka ee US/AID, waxaa yare ee ina ka soo gaadha dowladda mareykan ayaa ah wax aan waxba inoo tarin wax la sheegona aan inoo qaban.
Hadaba Somaliland waxba kama bedelayso aqoonsiga ay dowladda mareykanku ay siisay hoggaamiya Soomaliya Xasan sheekh Maxamuud, deeqa yar yar ee ay dowlada mareynaku siin jirtey Somaliland iyo Soomaliya, maaha mid Somaliland meel u buuxinaysa dowladda Mareykanku ha ogaato in ay Somaliland tahay qaran madax banaan ee aanay ka mid ahayn maamul goboleedyada burbursan ee ka jira soomaliya (Sub-states).
Somaliland waa dowlada jirta jireysana, shacabkana waxaa looga baahan yahay in ay ogaadaan in aanay Somaliland wax saamayn ah ku yeelanayn aqoonsiga la siiyey hoggaamiyaha Soomaliya oo ku nool Muqdisho oo ah magaalada ugu cabsida badan adduunka, lamina odhan karo aqoonsi rasmi ah ayuu siiyey mareykanku Soomaliya, sababtuna waxaa weeye dalka waxqabsaday oo diyaar u ah in wax lala qabto oo nabadgelyo ka jirto ayaa aqoonsi la siiyaa, balse aqoonsi lama siiyo dal hoy u ah argagixiso iyo dagaalo sokeeye.
Aqoonsiga ay dowladda mareynaku sheegtay in ay siisay waxay ku xidhan tahay sida ay nabadgelyo uga islaaxdo Soomaaliya, taasina maaha mid waqtigan muuqata in ay ka hirgelisayso Soomaliya, caasimada soomaliya ee muqdisho waa magaalada ugu khatarta badan dhinaca saxaafadda, sanadkii la soo dhaafay waxaa lagu dilay in ka badan 20 weriye, taasoo ah mid aan adduunka ka dhicin.
Gunaanad
Waxaan ku soo koobayaa maqaalkayga in aanay Somaliland wax saamayn ah ku yeelan Karin aqoonsi gaaban ee la siiyey dowladda taagta daran ee ay gaadhka ka hayaan ciidamada ilaalada midowga Afrika ee AMISOM, dowladda somalilandna waxaa looga baahan yahay in ay sii laba jibaarto dedaalka ay ugu jirto sidii ay beesha caalamku ay aqoonsi u siin lahayd.
Abdillaahi Ahmed Arshe
